Фриланс туралы армандайтын рекрутердің 6 қорқынышы
Неден бастаймыз
Ең алдымен дұрыс көңіл-күй қажет. Көптеген адамдар үшін кеңседегі жұмыстан және онымен бірге тұрақтылықтан бас тарту оңай емес. Шешім қабылдау үшін қорқынышыңызды талдап, жаңа жұмыс форматы не үшін қажет екенін түсінген жөн.
Фриланстың артықшылықтары мен кемшіліктері көрсетілген екі тізім жасаңыз. Егер біріншісі алға жылжу үшін негіз болса, онда екіншісімен жұмыс істеу керек. Қорқынышпен күресуге жоспар көмектеседі. Ықтимал қиындықтарды қалай жоюға болатынын қарастырыңыз. Ең кең таралғандарын таңдап, кеңестер дайындадық.
№ 1 қорқыныш: үйде жұмыс істей алмаймын
Көбісі фриланста өз жұмысын ұйымдастыра алмаймын және тиімділігі төмен болады деп қорқады
Бұған жол бермеу үшін жұмыс және демалыс аймақтарын бөліңіз. Ыңғайлы кресло мен жақсы үстел сатып алу керек, бөлек орын немесе тіпті бөлмені арнаған жөн. Ноутбук немесе компьютер, интернетке негізгі және резервтік қол жетімділік қажет. Жұмыста не қажет болатынын алдын ала ойластырыңыз және қажет нәрсенің бәрін дайындаңыз.
Кеңістіктен басқа, өз уақытыңызды ұйымдастыру маңызды. «Жұмыс» сағаттарын бөліңіз, ал қалған уақытта поштаны тексермеуге, іскери чаттарға кірмеуге және демалудан басқа іске ауыспауға тырысыңыз. Жақсы нұсқасы — коворкингте жұмыс істеу, бұл кеңістік пен уақыт мәселесін шешуге және өнімділікке бағышталуға көмектеседі.
Фрилансерге көмек ретінде – жоспарлау, жазбалар жасау, қаржылық есеп жөніндегі қызметтер. Сондай-ақ өздерін тәртіпке келтіруге көмектесетін бақылаушы-бағдарламалар.
• Жоспарлау — Any.do, Todoist және кәдімгі «Google Күнтізбесі».
• Жазбалар — Google Keep, Evernote, ColorNote, OneNote.
• Бақылаушылар — RescueTime (интернетте уақытты қаншалықты тиімді өткізетіндігіңізді бақылайды), Toggl (тайм-трекер), Pocket (қажетті бетбелгілер мен материалдарды сақтауға арналған кеңейтілім), ActiveInbox (поштамен жұмыс істеуге арналған кеңейтілім).
• Қаржы есебі — Money Lover, Money Manager, «Дзен-мани» және т.б.
Бұл рекрутер-фрилансер жұмысын оңтайландыруға арналған барлық «тәсілдердің» толық тізімі емес. Өзіңізге сәйкес келетін құралдарды іздеңіз және таңдаңыз, олар сіздің жұмысыңызды жеңілдетуге және жүйелендіруге көмектеседі.
№ 2 қорқыныш: қайраңдап қаламын
Бұл қате түсінік фриланста көп ақша таба алмайтыныңыз туралы кең таралған аңызды тудырды. Шындығына келгенде, бәрі сізге және жұмыс процесін қалай құруыңызға байланысты.
Мысалы, HRspace-те:
• орташа өтінім құны — 109 000 тенге;
• АТ-өтінімнің орташа құны — 168 000 тенге.
Сенімсіздікпен күресу үшін, ең болмағанда, өзіңізді қаржылық қауіпсіздік көпшігімен қамтамасыз ету керек – бұл сіз жаңа жұмыс форматына үйреніп алғанша, бірінші кездері жеткілікті болатын қаражат. Әдетте, көпшіктің мөлшері алдағы 3-6 айда сіздің барлық шығындарыңызды жабуға жеткілікті мөлшерге тең болуы керек.
№ 3 қорқыныш: тапсырыстарды іздеу қиын болады
Тапсырыстар ағыны тұрақты болуы үшін, фрилансқа кетер алдында байланыс базасын құруды бастаған дұрыс:
• Ауыздан ауызға таралуды қосыңыз – жақындарыңыз бен таныстарыңызға айтыңыз, әлеуметтік желілерде «еркін суретші» ретінде жұмыс істей бастағаныңызды және тапсырыстарға ашық екеніңізді жариялаңыз.
• Фриланста өздерін таба білгендер туралы оқыңыз – мысалы, HRspace-тегі үздік 10 маманның табысқа жету оқиғасы осы жерде немесе осы жерде бар.
• Таныс рекрутер-фрилансерлерден жаңа салада қалыптасу туралы сұрастырыңыз, олардың жетістіктері шабыт пен пайдалы лайфхактардың көзі бола алады.
Интернетте фрилансерлер тапсырыстарды табатын көптеген алаңдар, пабликтер мен топтар бар. Тек HRspace-те қазір 300-ден астам ашық өтінім бар. Жұмыссыз қалмайтыныңыз сөзсіз. Сонымен, HRspace-тен ақша табуды бастау үшін, екі қарапайым қадам жасау керек:
• Профиль құрыңыз: тіркеліңіз, негізгі жобаларыңыз бен күшті жақтарыңыз туралы баяндаңыз.
• Өтінімдерге жауап беріңіз және ынтымақтастық туралы келіссөздер жүргізіңіз.
Содан кейін қызметкерлерді табыңыз, клиенттердің сеніміне ие болуға және үздік орындаушылар тобына енуге тырысыңыз. HRspace рекрутер-фрилансерлердің сәтті тәжірибесі көрсеткендей, бұған платформаға жақында келгендер де қол жеткізе алады.
№ 4 қорқыныш: жосықсыз тапсырыс берушіге тап боламын
Ауызша келісімдер жасамауға тырысыңыз, e-mail арқылы, чаттар мен мессенджерлерде – бәрін жазбаша түрде жазып отырыңыз – бұл жанжал туындаған жағдайда қажет болып қалуы мүмкін.
Әр мәмілені егжей-тегжейлі айтып, барлық маңызды мәселелерді нақтылаңыз. Тапсырма неғұрлым нақты қойылса және KPI анықталса, тапсырыс берушімен түсініспеушілік пен нашар орындалған жұмыстың салдарынан шағымдану қаупі соғұрлым аз болады.
Өзіңізді қауіпсіздендіру үшін алдын-ала төлемді талқылаңыз және шартта тараптардың міндеттемелерін бекітіңіз.
Орындаушы ең қорғалған алаңдарды таңдаңыз. Мысалы, HRspace-те:
• тек тексерілген компаниялар тіркелген;
• егер өтінім ашық болса, ақшаның шотқа түскенің білдіреді — және hh.kz жұмыс аяқталғаннан кейін оны жіберуге кепілдік береді;
• кез-келген мәселелік жағдайлар туындаған жағдайда, hh.kz командасы даудың мәнімен танысады, тапсырыс берушіден және рекрутерден ақпаратты зерттейді, екі тарап үшін де тиімді нұсқаны ұсынады;
• сіз заңды әрекеттерден арыласыз – hh.kz бүкіл құжат айналымын өз мойнына алады.
Алаң қаржылық кепілдіктер береді: егер мен жұмысқа өтінім алсам, мен қаражаттың hh.ru шотына түскенін білемін, бұл бәрін уақытында төлейтін 100% адал компания. Жұмыс сенім мен беделге негізделген, бұл мен үшін өте маңызды. Сондай-ақ, біз әрқашан HRspace менеджерлерінен клиентке кейбір нәрселерді түсіндіру үшін көмек пен қолдау сұрай аламыз. Біздің клиенттік менеджеріміз әрқашан ашық, жақсы көңіл-күйде. Бұл өте құнды. Серіктестік аясында кез-келген уақытта қосылуға, пайымдауға және байланыс орнатуға көмектесетін үшінші тарапты тарту мүмкіндігі бар.Наталья Громова, HRspace рекрутері
№ 5 қорқыныш: мансаптық өсу мен ауқымдылық болмайды
Фриланс – кеңсе кестесінен үзіліс жасау, «қайта ретке келу» және ақыр соңында одан әрі көріністер туралы шешім қабылдау үшін тек уақытша шешім ретінде жақсы деген аңыз бар. Бірақ бұл олай емес: дұрыс әдіс кезінде фрилансты ауқымдауға болады — көмекші жалдаудан бастап, толық бизнеспен аяқтау дегендей.
Сонымен, HRspace «Алтын кубогы» иегерлерінің арасында (үздік-10 рекрутер) өз жобаларының жетекшілері бар.
№ 6 қорқыныш: салық әкімшілігімен мәселелер басталады
Тағы бір маңызды мәселе — заңдастыру және салықтар. Сіз штатта жұмыс істеп жатқанда, барлық аударымдарды жұмыс беруші жасайды, фрилансқа кеткен кезде — жағдай өзгереді. Әрине, жеке тұлға ретінде жұмысты бастауға болады, бірақ фриланс әлемінде ЖК немесе өзін-өзі жұмыспен қамтыған тұлға мәртебесі үлкен артықшылық болып табылады.
Егер сіз әлі жеке агенттігіңізді ашуды жоспарламасаңыз, бірақ салықтық мәселелерсіз қызықты жобаларды алғыңыз келсе, ЖК өте қолайлы. Мұнда бірқатар айқын емес артықшылықтар бар:
• Бухгалтерді жалдаудың қажеті жоқ – ЖК бухгалтерлік есеп жүргізуден босатылады. Салықтарды тоқсанына бір рет және сақтандыру жарналарын жылына бір рет ФСҚ сайты арқылы төлеңіз. Немесе «Менің ісім» сияқты бухгалтерлік қызметтердің бірінде істеріңізді жүргізіңіз.
• Кірістерді еркін басқаруға болады – кәсіпкер кез-келген уақытта түсімді ала алады. Барлығы заңды тұлғаға қарағанда әлдеқайда оңай.
• Егер сіз оңайлатылған салық салу жүйесі бойынша қызметкерлерсіз жұмыс жасасаңыз, төмен салықтар немесе олардың болмауы — егер сіз «Кірістер» ОСЖ таңдасаңыз (кірістерден салық төлейсіз, сіздің аймағыңызға, қызмет түріне, табысыңызға байланысты салық мөлшерлемесі 1%-дан 6%-ға дейін), онда сақтандыру жарналарының сомасына салықты азайта аласыз. Қызметкерлерсіз ЖК салықты 100% төмендете алады, егер бұған сақтандыру жарналарының мөлшері мүмкіндік берсе, ал ұйымдар мен қызметкерлері бар ЖК салықты ең көп дегенде 2 есе азайта алады.
ЖК рәсімдеу үшін бір аптадан аз уақыт кетеді.
Бірінші тапсырысыңызды қазір таңдаңыз.